Fodmap diyeti hangi gıdaları yasaklar?

FODMAP, "Fermente Edilebilir Oligosakaritler, Disakaritler, Monosakaritler ve Polioller" kelimelerinin kısaltmasıdır. Bu diyet, sindirim sistemi hassasiyeti olan bireyler için geliştirilmiştir. FODMAP'lar, bağırsaklarda fermente olabilen ve şişkinlik, gaz, karın ağrısı gibi rahatsızlıklara yol açabilen kısa zincirli karbonhidratlardır. FODMAP diyeti, bu tür gıdaların tüketimini azaltarak sindirim rahatsızlıklarını hafifletmeyi amaçlar.

FODMAP diyeti kapsamında yasaklanan gıdalar, genel olarak üç ana kategoriye ayrılabilir:

• Oligosakaritler
• Disakaritler
• Monosakaritler ve Polioller

Oligosakaritler, fruktoz ve galaktoz içeren gıdalardır. Bu grup, sindirim sisteminde zor sindirilen ve gaz yapabilen bileşenler içerir. Yasaklı gıdalar arasında:

• Buğday
• Ruhubarı
• Baklagiller (nohut, mercimek, fasulye)
• Soğan ve sarımsak
• Çavdar

Disakaritler, özellikle laktoz içeren gıdalardır ve süt ürünleri bu grupta yer alır. Laktoz intoleransı olan bireylerde bu tür gıdalar sindirilemediği için rahatsızlıklara yol açabilir. Yasaklı gıdalar arasında:

• Süt
• Kremalı ürünler
• Peynir (özellikle yumuşak peynirler)
• Yoğurt

Monosakaritler, fruktoz gibi basit şekerlerdir. Polioller ise şeker alkolleri olarak bilinir ve bazı meyve ve sebzelerde doğal olarak bulunur. Bu grupta yasaklı gıdalar arasında:

• Elma
• Armut
• Şeftali
• Mango
• Şeker alkolü içeren tatlandırıcılar (sorbitol, mannitol)

FODMAP diyeti çerçevesinde yasaklanan gıdaların tüketimi, sindirim sistemi üzerinde olumsuz etkiler yaratabilmektedir. Özellikle:

• Gaz ve şişkinlik
• Karın ağrısı ve rahatsızlık
• Dışkı düzeninin bozulması (ishal veya sabit kabızlık)

FODMAP diyeti genellikle üç aşamada uygulanır:

• Eliminasyon dönemi: Yasaklı gıdalar tamamen diyet dışı bırakılır.
• Yeniden tanıma dönemi: Tek tek yasaklı gıdalar diyetin içine alınarak hangi gıdaların sorun yarattığı tespit edilir.
• Özelleştirme dönemi: Sorun yaratmayan gıdalar diyetin içine eklenir.

FODMAP diyeti, sindirim sistemi hassasiyeti bulunan bireyler için önemli bir beslenme planıdır. Yasaklı gıdaların bilinmesi, bu diyeti uygulayan bireyler için büyük önem taşımaktadır. Bu diyeti uygulamadan önce bir beslenme uzmanı veya doktora danışmak, kişiye özel en uygun diyet planını oluşturmak açısından faydalı olacaktır.

FODMAP diyeti, sadece sindirim sorunları yaşayan bireyler için değil, aynı zamanda sağlıklı bir yaşam sürmek isteyenler için de faydalı olabilir. Bu diyetin uygulanması sırasında yeterli besin alımının sağlanması ve dengeli bir beslenme planının oluşturulması önemlidir.