Glutensiz Diyet Nedir?
Glutensiz diyet, gluten içeren tüm gıdaların beslenme programından çıkarıldığı bir beslenme şeklidir. Gluten; buğday, arpa, çavdar gibi tahıllarda bulunan bir protein grubudur. Çölyak hastalığı, gluten hassasiyeti veya buğday alerjisi olan bireyler için glutensiz diyet tıbbi bir gerekliliktir. Bazı kişiler ise kilo vermek veya genel sağlığı iyileştirmek amacıyla bu diyeti tercih edebilir. Ancak glutensiz diyetin bir zayıflama diyeti olmadığını, yalnızca gluteni diyetten çıkarmayı hedeflediğini unutmamak gerekir.
Glutensiz Diyet Listesi Nasıl Hazırlanır?
Glutensiz bir diyet listesi hazırlarken dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar vardır: - Öncelikle bir sağlık profesyoneline (diyetisyen veya doktor) danışarak kişisel ihtiyaçlarınıza uygun bir plan oluşturun.
- Gluten içeren besinleri ve bunların yerine tüketebileceğiniz glutensiz alternatifleri öğrenin.
- Besin etiketlerini dikkatlice okuyun. "Glutensiz" ibaresi olmayan paketli ürünlerde gizli gluten kaynakları (örneğin, modifiye nişasta, soslar) olabilir.
- Mutfağınızda gluten bulaşısını önlemek için ayrı pişirme kapları ve ekipmanları kullanın.
- Dengeli beslenmeyi hedefleyin. Glutensiz diyet, besin çeşitliliğini kısıtlayabileceğinden vitamin ve mineral eksikliklerine yol açabilir.
- Öğünlerinizi planlarken taze meyve-sebze, sağlıklı protein kaynakları ve glutensiz tahılları içermesine özen gösterin.
Glutensiz Diyette Tüketilebilecek Yiyecekler
Doğal olarak glutensiz birçok besin bulunmaktadır. İşte güvenle tüketebileceğiniz yiyecekler: - Meyveler: Tüm taze meyveler (elma, muz, portakal, çilek vb.)
- Sebzeler: Tüm taze sebzeler (brokoli, ıspanak, havuç, biber vb.)
- Protein Kaynakları: Kırmızı et, tavuk, balık, yumurta, bakliyatlar (nohut, mercimek, fasulye), tofu
- Süt Ürünleri: Süt, yoğurt, peynir, kefir (sade ve katkısız olanlar)
- Glutensiz Tahıllar ve Unlar:
- Pirinç ve pirinç unu
- Mısır ve mısır unu
- Karabuğday
- Kinoa
- Amarant
- Teff
- Patates ve patates nişastası
- Badem unu, hindistan cevizi unu, nohut unu gibi alternatif unlar
- Kuruyemişler ve Tohumlar: Badem, ceviz, fındık, ayçiçeği çekirdeği, keten tohumu (işlenmemiş ve sade olanlar)
- Yağlar: Zeytinyağı, ayçiçek yağı, hindistan cevizi yağı gibi bitkisel yağlar
Glutensiz Diyette Kaçınılması Gereken Yiyecekler
Aşağıdaki besinler gluten içerdiğinden tüketilmemelidir: - Buğday içeren ürünler: Ekmek, makarna, bulgur, kuskus, irmik, kraker, bisküvi
- Arpa içeren ürünler: Arpa unu, malt içeren içecekler (bira gibi)
- Çavdar içeren ürünler: Çavdar ekmeği
- İşlenmiş Gıdalar: Hazır çorbalar, soslar (soya sosu gibi), bazı baharat karışımları, cipsler, şarküteri ürünleri
- Unlu Tatlılar: Kek, pasta, kurabiye (glutensiz versiyonları hariç)
Örnek Bir Günlük Glutensiz Diyet Listesi
- Kahvaltı: Haşlanmış yumurta, beyaz peynir, zeytin, domates, salatalık, yeşillik ve 1-2 dilim glutensiz ekmek
- Ara Öğün: 1 porsiyon taze meyve (elma veya armut) ve 10 adet badem
- Öğle Yemeği: Izgara tavuk veya balık, bol yeşil salata (zeytinyağlı) ve haşlanmış kinoa veya pirinç
- Ara Öğün: 1 kase yoğurt ve 1 yemek kaşığı keten tohumu
- Akşam Yemeği: Zeytinyağlı sebze yemeği (örneğin taze fasulye), 1 kase mercimek çorbası (glutensiz un ile) ve 1 dilim glutensiz ekmek
Glutensiz diyete başlamadan önce mutlaka bir uzmana danışmanız önerilir. Bu diyet, özellikle çölyak hastaları için hayat boyu sürdürülmesi gereken bir tedavi yöntemidir ve dikkatle uygulanmalıdır. Sağlıklı günler dilerim!
|